دو مریخ نورد روح و فرصت، در حالی که تنها برای ماموریتی سه ماهه طراحی شده بودند، سه سال و نیم از فعالیتشان در سیاره سرخ می گذرد؛ اما این بار با خطری جدی دست و پنجه نرم می کنند.
از حدود یک ماه پیش، طوفانهای تابستانی شدیدی مریخ نورد فرصت را، و در مقیاس کمتری روح را، تحت تاثیر قرار داده اند. غبار حاصل از این طوفانها، ۹۹ درصد نور خورشید را در آسمان بالای سر فرصت گرفته است و فقط بخش کمی از نور خورشید برای تامین انرژی مریخ نورد به آن می رسد. دانشمندان نگران هستند که طوفانها برای روزها یا حتی هفته ها ادامه پیدا کنند. به گفته یکی از مسئولان ماموریت، مریخ نوردها برای مقابله با طوفان آموزش دیده اند، اما شرایط کنونی بسیار سخت و شدید است.
نقشه سراسری مریخ را که چگونگی تغییر طوفانها و شدت یافتن آنها در جو مریخ را از اواخر ماه ژوئن نشان می دهد، می توانید در اینجا ببینید. رنگ آبی، آسمان صاف و رنگ قرمز، توده ضخیم غبار را نشان می دهد.
اگر مدت زمان پنهان شدن خورشید در پشت غبار بیش از این طول بکشد، مریخ نوردها قادر نخواهند بود انرژی کافی را برای گرم نگهداشتن خود و در کل برای ادامه فعالیت، تامین کنند. مریخ سیاره بسیار سردی است و مریخ نوردها برای گرم نگهداشتن برخی وسایل الکترونیکی خود نیاز به گرم کننده های الکتریکی دارند.
پیش از آغاز طوفانهای مریخی، فرصت در هر روز ۷۰۰ وات ساعت الکتریسیته تهیه می کرد؛ مقدار انرژی لازم برای روشن کردن یک لامپ ۱۰۰ واتی به مدت ۷ ساعت. زمانی که غبار آسمان را پوشاند این میزان به ۴۰۰ وات ساعت کاهش یافت و گروه پژوهشی، حرکت و بسیاری از فعالیت های فرصت را، از جمله استفاده از بازوی روبوتیک، دوربین ها و طیف سنج ها برای مطالعه مکانی که فرصت در آن قرار دارد، به تعویق انداختند.
در روز سه شنبه، ۱۷ جولای، خروجی صفحات خورشیدی فرصت به ۱۴۸ وات ساعت رسید و روز بعد از آن حتی به کمتر از آن، ۱۲۸ وات ساعت، رسید.
مهندسان ناسا، در پی انجام دادن اقداماتی برای زنده نگه داشتن مریخ نورد ها، به خصوص فرصت که با طوفان شدیدی روبرو شده است و در شرایط بسیار سختی قرار دارد، هستند. در منطقه ای که روح قرار دارد، طوفان شدت کمتری داشته و اکنون فعالیت های روح، به منظور حفظ انرژی، کم شده است.
از ۱۲۳۶ امین روز مریخی فرصت، که روز سه شنبه گذشته به پایان رسید، همه فعالیت های علمی مریخ نورد به تعویق افتاده است. اما مریخ نورد همچنان به انرژی بیشتری نسبت به آنچه از خورشید دریافت می کند، نیاز دارد. به گفته دانشمندان، تنها چیزی که برای متوقف شدن باقی مانده است، بخشی از ارتباطهای مریخ نورد با زمین است.
برای اولین بار، در روز چهارشنبه به مریخ نورد دستور داده شد که در دو روز آینده با زمین ارتباطی نداشته باشد و پیامی فرستاده یا دریافت نشود. با این کار میزان نیاز مریخ نورد به کمتر از ۱۳۰ وات ساعت می رسد.
نتیجه احتمالی این طوفان، آسیب دیدن بخشی از ابزارها یا از کار افتادن مریخ نوردها خواهد بود. پس از پایان یافتن طوفان، دانشمندان همه ابزارها را بررسی خواهند کرد.
منبع: مجله نجوم
منبع: science.nasa.gov